Eerste Nederlandse Nieuwsbericht over babis
De Nederlander, nieuwe Utrechtsche courant, 5 februari 1851
Vanaf 1844 was er in Perzië (Iran) een messiaanse hervormingsbeweging opgekomen rond een zekere Siyyid ‘Alí-Muhammad, een jonge koopman uit de Zuid-Perzische stad Shiraz, die zich de Báb (Poort) noemde. In dit ‘Babisme’ verwierp men de autoriteit van de islamitische geestelijkheid en zag men uit naar de komst van ‘Hem-Die-God-zal-openbaren’. De Báb werd al spoedig gearresteerd. Ook Zijn volgelingen, ‘bábís’ genoemd, kregen het zwaar te verduren. Op meerdere plekken in het land kwam het tot gewapende conflicten, zo ook in de stad Zanján, halverwege de route Teheran - Tabriz.
Als de strijd in deze stad eind 1850 na een beleg van acht maanden voorbij is en de Báb inmiddels te Tabriz is gefusilleerd, haalt dat nieuws ook een enkel Nederlands dagblad. En zo meldt De Nederlander op woensdag 5 februari 1851 als eerste het bestaan van de ‘secte der Babis’ (originele spelling):
— ‘BUITENLANDSCHE NIEUWSTIJDINGEN — Perzie —
Het half officiële Journal de Constantinople deelt het volgende berigt mede uit Erzerum dd. 21 Dec. jl. — De secte der Babis, die een ergerlijk materialismus beleed, ronduit het bestaan van God ontkennende en geen andere wetten erkennende dan die door hunne eigene hoofden waren uitgevaardigd, is geheel vernietigd. — Sedert twee jaren werden die weerspannige materialisten door de Persische Regering vervolgd. De Babis, die openlijk in Persie bleven, nadat het hoofd dezer nieuwe godsdienstige secte, geheeten Bab van Chirat, te Tauris was ter dood gebragt, hadden zich verschanst in een wijk der kleine stad Linguian. De Persische generaal, bloedvergieting willende vermijden, zocht hen eerst door honger te bedwingen; maar vernemende dat de Regering, den tragen voortgang moede, hem wilde vervangen, gaf hij dadelijk bevel die wijk met geweld te vermeesteren. Na een hevig gevecht van twee uren, werd dan ook de geheele wijk vernield en in asch gelegd; vele Babis kwamen, dapper strijdende, om; en het overschot viel in handen der overwinnende troepen, welke eene groote dienst aan de Aziatische burgermaatschappij bewezen hebben door de laatste der Babis uitteroeijen.’ —
— De Nederlander 5 februari 1851
Maar de ‘secte der Babis’ was niet ‘geheel vernietigd’. Dat bleek anderhalf jaar later.
Zanján (foto c.1860)
Lees ook: De Britse Ambassadeur over Zanján
Ga terug naar: Geschiedenis in vogelvlucht of Nederlandse geschiedenis